64x64
Robert Gashi
Lexues i flakt.
5 Gusht 2019 · 7 min lexim

Pse nuk duhet të lexoni lajme

Pse nuk duhet të lexoni lajme

Ne harxhojmë orë të tëra duke konsumuar lajme sepse duam të jemi sa më të informuar. Por a e kemi shpenzuar si duhet atë kohë? Lajmet sipas definimit te tyre janë diçka që nuk zgjat. Përderisa lajmet janë bërë më të lehta për t'u shpërndarë dhe më të lira për t'u prodhuar, cilësia e tyre është ulur.


Rrallëherë ndalemi ti shtrojmë pyetje vetvetes për ato që konsumojmë: A është kjo e rëndësishme? 

A do ti qëndrojë kjo kohës - të themi, një jave ose një viti?  A është personi që e shkruan këtë dikush që është i informuar mirë rreth çështjes?


"Ne jemi të rrethuar nga kaq shumë informacione që janë me interes të menjëhershëm për ne saqë ne ndjehemi të mbingarkuar nga presioni i pafund duke provuar ti marrim të gjitha."

-Nicolas Carr


Sot ka disa probleme mbi mënyrën sesi ne konsumojmë lajme:


Së pari, shpejtësia e shpërndarjes së lajmeve është rritur.  Ne kemi pritur për të marrë një gazetë apo thashetheme me njerëzit në qytetin tonë për të marrë lajmet tona, por jo më.  Falë njoftimeve, teksteve dhe ndërprerjeve të tjera, lajmet na gjejnë pothuajse në minutën e publikimit.


Së dyti, kostot për të prodhuar lajme kanë rënë dukshëm. Disa njerëz shkruajnë 12 postime në blog në ditë për gazetat kryesore. Është gati e pamundur të shkruash diçka të menduar mirë rreth një teme të vetme, e lëre më 12. Gjatë një viti, kjo do të thotë të shkruash diku afër 2880 artikuj (duke marrë parasysh katër javë pushime). Rrjedhshmëria e personit nga i cili po merrni lajmet tuaja në temën që ata po mbulojnë është afër zeros. Si rezultat, ju po mbushni kokën me mendime sipërfaqësore për tema të izoluara. Për shkak se kostot kanë rënë shumë, bashkë me të është shtuar konkurrenca.


Së treti, prodhuesit e lajmeve përpiqen të mashtrojnë trurin tonë. Prodhuesit e lajmeve zbatojnë një kulturë të “kyçuni, mos humbisni, ndiqni këtë ose do të dezinformoheni, oh prit, shikoni këtë!” Ndërsa konsumoni gjithnjë e më shumë nga ai lloj lajmi, ju keni gjithnjë e më pak  koha për atë që ka rëndësi.


Së katërti, stimulimet janë keqpërcaktuar.  Pjesërisht, për shkak se ka shumë konkurrencë, shumica e mediave ndjehen të detyruara të ofrojnë lajme falas. Në fund të fundit, të gjithë të tjerët po e bëjnë këtë. Sidoqoftë, kur lajmet janë falas, prapëseprapë ju duhet të paguani dikë, kështu që ju largoheni nga një model abonimi që po shiste reklama statike për një audiencë të kapur në një model që po shet audiencën te reklamuesit. Klikimet e faqeve bëhen emri i lojës, dhe sa më shumë, aq më mirë.  Për shumë njerëz që krijojnë lajme (unë nuk do të përdor termin "gazetarë" këtu sepse kam respekt të lartë për ta), sa më shumë klikime të marrin, aq më shumë kompensohen. Shumë nga këto reklama nuk janë thjesht përshtypje; ato gjithashtu po japin informacion për ju tek reklamuesit, por kjo është një storje tjetër.


Mund të vazhdoj edhe më tej, por mendoj se e keni parasysh sado pak tani.


"Ajo që informacioni konsumon është mjaft e qartë: konsumon vëmendjen e marrësve të tij. Prandaj, një pasuri e madhe e informacionit krijon një varfëri të vëmendjes, dhe një nevojë për të shpërndarë atë vëmendje në mënyrë efikase midis mbingarkesës së burimeve të informacionit që mund ta konsumojnë atë. "

- Herbert Simon


Ajo që dua të them është se shumica e asaj që lexoni në internet është e kotë. Nuk është e rëndësishme për jetën tuaj. Nuk do t'ju ndihmojë të merrni vendime më të mira. Nuk do t'ju ndihmojë të kuptoni botën. Nuk do t'ju ndihmojë të zhvilloni lidhje të thella dhe kuptimplota me njerëzit përreth jush. E vetmja gjë që po bën është që ta ndryshosh gjendjen tënde ose mbase edhe sjelljen tënde.


Hotelet, transporti, dhe sistemet e biletave në Disney World janë të gjitha të dizajnuara që t'ju mbajnë brenda temave të parkut, sesa për ndonjë gjë tjetër në Orlando. Në mënyrë të ngjashme, pasi të jeni në Facebook, ajo bën gjithçka që është e mundur, përveç marrjes së kompjuterit tuaj, për t'ju parandaluar të largoheni. Por ndërsa platformat si Facebook luajnë një rol në konsumimin e tepruar të medieve, ne nuk jemi të pafajshëm. Larg asaj. Ne duam të jemi të informuar mirë. (Më saktë, ne duam të dukemi se jemi të informuar mirë.) Dhe kjo është dobësia që manipulohet.


"Për t'u shëruar plotësisht nga gazetat, kaloni një vit duke lexuar gazetat e javës së kaluar."

- Nassim Taleb


Unë kam një shoqe që lexon The New Yorker, The New York Times, The Economist, The Wall Street Journal, gazetën e saj lokale dhe disa botime të tjera. Ajo është e varur. Ajo dëshiron të dijë gjithçka që po ndodh kudo dhe të ketë një mendim të informuar. Ajo është ashtu si ne - të gjithë duam të dimë se çfarë po ndodh dhe të kemi një mendim të informuar mirë. Nëse nuk jemi të informuar mirë, atëherë çfarë jemi? Unë nuk dua të jem injorant, dhe kjo është vetëm mënyra se si unë jam bërë të ndihem kur nuk po e zë hapin.


Pavarësisht kësaj, unë kam ndaluar së konsumuari lajme. Në fillim, ishte vërtet e vështirë. Kur miqtë e mi do të fillonin të flisnin për diçka aktuale dhe të ngarkuar emocionalisht dhe të më pyetnin se çfarë mendoja, do të më duhej të thosha se nuk e di. Kjo u pasua nga një "Çfarë !?" dhe "Ju duhet ta lexoni këtë", pasi ata morën telefonat e tyre për të më dërguar një link për një artikull që nuk do ta lexoja kurrë. Një aspekt qesharak i kësaj situate është se ata shpesh prisnin që unë të ndaloja bisedën me ta dhe ta lexoja artikullin, në mënyrë që të mund të ndaja hallin e tyre.  Jo faleminderit.


Të qenit i informuar mirë nuk është të rregulluarit e mendimit të njëzet e dy vjeçarit pa përvojë jete duke më thënë se çfarë të mendoj ose sa i indinjuar të jem.  Mendimi juaj i parë për diçka zakonisht nuk është i juaji, por i dikujt tjetër.  Kur gjithçka që bëni është të konsumoni, jo vetëm që po lejoni që dikush tjetër të rrëmbejë dhe drejtojë vëmendjen tuaj;  gjithashtu po i lini ata të mendojnë për ju.


Shmangni zhurmën sepse ngatërrohet me sinjalin. Vëmendja juaj është e vlefshme, kështu që pse të harxhoni kaq shumë kohë për gjëra që do të jenë të parëndësishme brenda disa ditësh? Lexoni atë që i qëndron kohës. Lexoni nga botimet që respektojnë dhe vlerësojnë kohën tuaj, ato që shtojnë më shumë vlerë sesa konsumojnë. Lexoni ato që ju shtyjnë të mendoni vetë. Lexoni më pak artikuj dhe më shumë libra. Lexoni libra që kanë qëndruar në provë të kohës, ato që janë ende në shtyp pas 20 vjetësh apo më shumë.


Ne kemi frikë nga heshtja, kemi frikë të jemi vetëm me mendimet tona. Kjo është arsyeja pse ne nxjerrim telefonët tanë kur presim në një kafene ose në ndonjë market. Kemi frikë t'i bëjmë vetes pyetje të thella dhe kuptimplote. Kemi frikë të mërzitemi.  Kemi frikë aq shumë sa për ta shmangur atë, do ta drejtojmë veten të çmendur duke konsumuar informacione të kota.


Le ta mbyllim këtë me një thënie nga Winifred Gallagher: "Pak gjëra janë po aq të rëndësishme për cilësinë e jetës suaj si zgjedhjet tuaja se si të shpenzoni burimin e çmuar të kohës tuaj të lirë."


Nëse nuk po i shtoj vlerë jetës suaj në mënyrë të vazhdueshme, duhet të çabonoheni. Edhe pse është ironike nëse çabonoheni, thjesht keni provuar se unë jam duke shtuar vlera tek ju.




Robert Gashi
Lexues i flakt.

Gjithashtu lexoni


0 komente