Para se të vdiste në moshën 39 vjeçare, Blaise Pascal dha kontribute të mëdha si në fizikë  ashtu edhe në matematikë, veçanërisht në fluide, gjeometri dhe probabilitet.

Sidoqoftë, kjo punë do të ndikonte më shumë sesa në fushën e shkencave natyrore.  Shumë fusha që ne tani i klasifikojmë nën titullin e shkencave shoqërore, në të vërtetë, gjithashtu rriten nga themelet që ai ndihmoi për ti hedhur.

Është mjaft interesante, shumë nga ajo u bë në vitet e tij të adoleshencës dhe pjesa tjetër në të njëzetat e tij.  Si i rritur, i frymëzuar nga një përvojë fetare, ai në të vërtetë filloi të shkonte drejt filozofisë dhe teologjisë.

Pak para vdekjes së tij, ai ndante fragmente të mendimeve personale që më vonë do të botoheshin si një koleksion me emrin Pensées.

 Ndërsa libri është kryesisht një rast matematikani që zgjedh një jete feje e besimi, gjëja më kurioze në lidhje me të janë thashethemet e saj, të qarta dhe të kthjellta se çfarë do të thotë të jesh njeri. Është një skemë e psikologjisë sonë shumë kohë përpara se psikologjia të konsiderohej një disiplinë e veçantë.

     Ka mjaft material provokues në të për ta cituar që sulmon natyrën njerëzore nga një larmi këndesh të ndryshme, por një nga mendimet e tij më të famshme në mënyrë të duhur përmbledh thelbin e argumentit të tij:

     "Të gjitha problemet e njerëzimit burojnë nga pamundësia e njeriut për t'u ulur i qetë, i vetëm në një dhomë."

Sipas Pascal, kemi frikë nga heshtja e ekzistencës, kemi frikë nga mërzia dhe në vend të kësaj zgjedhim shpërqendrim pa ndonjë qëllim dhe nuk mundemi të bëjmë gjë tjetër përpos të shpëtojmë nga problemet e emocioneve tona në ngushëllimet e rreme të mendjes.

Çëhtja në thelb është se ne kurrë nuk e mësojmë artin e vetmisë.

  •Rreziqet e të qenurit të lidhur me njëri-tjetrin

    Sot, më shumë se kurrë, mesazhi i Pascal tingëllon i vërtetë.  Nëse ka një fjalë për të përshkruar përparimin e bërë në 100 vitet e fundit, është lidhshmëria.

    Teknologjitë e informacionit kanë mbizotëruar në drejtimin tonë kulturor.  Nga telefoni, në radio, në TV në internet, ne kemi gjetur mënyra për të na afruar të gjithëve, duke mundësuar qasje të vazhdueshme në botë.

     Mund të ulem në zyrën time në Kanada dhe të transportohem praktikisht kudo që dua përmes Skype. Unë mund të jem në anën tjetër të botës dhe akoma e di se çfarë po ndodh në shtëpi me një shfletim të shpejtë.

      Unë nuk mendoj se duhet të theksoj përfitimet e gjithë kësaj.  Por, pjesa e keqe e kesaj është gjithashtu duke filluar të shfaqet.  Përtej fjalëve të tanishme për privatësinë dhe mbledhjen e të dhënave, këtu ka ndoshta një efekt anësor edhe më të dëmshëm.

       Tani jetojmë në një botë ku ne jemi të lidhur me gjithçka përveç vetvetes.

        Nëse vëzhgimi i Pascal për pamundësinë tonë për t'u ulur në një dhomë të vetëm është e vërtetë për gjendjen njerëzore në përgjithësi, atëherë problemi sigurisht që është shtuar në një shkallë shumë të madhe për shkak të opsioneve të mundshme sot.

         Logjika është, natyrisht, joshëse.  Pse të jesh vetëm kur nuk të duhet kurrë?

Epo, përgjigjja është se të mos jesh vetëm asnjëherë nuk është e njëjta gjë si të mos ndjehesh vetëm asnjëherë. Akoma më keq, sa më pak të rehatshëm të jeni me vetmi, aq më shumë të ngjarë keni që nuk do ta njihni veten.  Dhe pastaj, do të shpenzoni edhe më shumë kohë duke e shmangur atë që të përqëndroheni diku tjetër.  Gjatë kësaj, ju do të bëheni të varur nga të njëjtat teknologji që ishin menduar për t'ju çliruar.

Vetëm se ne mund ta përdorim zhurmën e botës për ta bllokuar parehatinë e tu marrurit me vetveten nuk do të thotë që kjo parehati largohet nga ne.

  Pothuajse të gjithë mendojnë për veten e tyre si të vetëdijshëm. Ata mendojnë se e dinë se si ndihen dhe çfarë duan dhe cilat janë problemet e tyre.  Por e vërteta është se shumë pak njerëz i dijnë këto në të vërtet. Dhe ata që do ti dijnë do të jenë të parët që do të tregojnë se sa është vetëdijësimi i paqëndrueshëm dhe sa kohë kërkon vetëm për ta arritur atë.

   Në botën e sotme, njerëzit mund të kalojnë tërë jetën e tyre pa gërmuar përtej maskave sipërfaqësore që ata veshin;  në fakt, ka shumë të tillë.

    Ne jemi gjithnjë e më larg nga kontakti me ata të cilët jemi në të vërtetë dhe ky është një problem i madh.

•Mërzia si një mënyrë e stimulimit

Nëse kthehemi përsëri në themele, gjë që Pascal e bën gjithashtu, shmangia jonë ndaj vetmisë është me të vërtetë një neveri për mërzinë.

Në të vërtetë, nuk është domosdoshmërisht që ne të jemi të varur nga një televizor, vetëm se ka diçka të kënaqshme rreth tij, ashtu si ne nuk jemi domosdoshmërisht të varur nga shumica e stimuluesve sepse përfitimet tejkalojnë dobësitë.  Përkundrazi, ajo që ne me të vërtetë jemi të varur është gjendja e të mos qenurit të mërzitur.

  Pothuajse çdo gjë tjetër që kontrollon jetën tonë në një mënyrë jo të shëndetshme, e gjen rrënjën në mendimin tonë se ne kemi frikë nga asgjëja. Ne nuk mund të imagjinojmë thjesht të jemi e lëre më të bëjmë. Dhe për këtë arsye, ne kërkojmë argëtim, kërkojmë shoqëri, dhe nëse edhe këto dështojnë, ndjekim maja edhe më të larta.

   Ne e injorojmë faktin që të mos përballesh asnjëherë me këtë hiç nuk është njësoj si të mos ndeshesh asnjëherë me veten. Dhe duke mos u përballur me veten është edhe arsyeja pse ndjehemi të vetmuar dhe të shqetësuar, pavarësisht se jemi kaq të lidhur ngushtë me gjithçka tjetër përreth nesh.

    Për fat të mirë, ekziston një zgjidhje. Mënyra e vetme për të shmangur shkatërrimin nga kjo frikë, si nga çdo frikë tjetër, është përballja me të. Duhet të lejoni që mërzitja t'ju marrë atje ku dëshiron, kështu që të mund të merreni me çfarëdo qoftë që po ndodh me ndjenjën tuaj rreth vetes. Atëherë do ta dëgjoni veten duke menduar dhe kjo është kur do të mësoni të përfshini pjesët tuaja që janë maskuar nga shpërqendrimi.

E bukura e kësaj është se, pasi të keni kapërcyer atë pengesë fillestare, kuptoni se të qenit vetëm nuk është edhe aq e keqe. Mërzia mund të jep stimulimin e saj.

Kur e rrethoni veten me momente vetmie dhe qetësie, bëheni intuitivisht të njohur me mjedisin tuaj në një mënyrë që stimulimi i detyruar nuk do ta lejonte. Bota bëhet më e pasur, shtresat fillojnë të zhvishen, dhe ti i sheh gjërat për ato çka janë në të vërtetë, në tërësinë e tyre, në të gjitha kontradiktat e tyre dhe në të gjitha të panjohurat e tyre.

  Ju mësoni se ka gjëra të tjera për të cilat ju jeni në gjendje t'i kushtoni vëmendje sesa vetëm asaj që bën më shumë zhurmë në sipërfaqe. Vetëm se një dhomë e qetë nuk bërtet me emocion ashtu si ideja për të zhytur veten në një film apo një shfaqje televizive nuk do të thotë se nuk ka thellësi për të eksploruar në të.

   Ndonjëherë, drejtimi në të cilin ju dërgon kjo vetmi mund të jetë i pakëndshëm, veçanërisht kur bëhet fjalë për analizimin e vetvetes, mendimet dhe ndjenjat tuaja, dyshimet dhe shpresat tuaja, por në aspektin afatgjatë, është shumë më e këndshme sesa të ikni nga gjithçka pa e kuptuar as që je duke e bërë.

    Të përqafuarit e mërzisë ju lejon të zbuloni risi në gjërat që nuk i dini se ishin të reja. Është si të jesh një fëminë duke e parë botën për herë të parë. Kjo gjithashtu zgjidh edhe shumicën e konflikteve të brendshme.

•Përfundimi

   Sa më shumë të përparojë bota, aq më shumë stimulim do të sigurojë si një nxitje për ne që të dalim jashtë mendjes sonë për t'u marrë me të.

Ndërsa përgjithësimi i Pascal se mungesa e rehatisë me vetminë është rrënja e të gjitha problemeve tona mund të jetë një ekzagjerim, ai nuk është krejtësisht i pamerituar.

  Gjithçka që ka bërë shumë për të na lidhur na ka izoluar njëkohësisht. Ne jemi aq të zënë duke u shpërqëndruar sa po harrojmë të priremi për veten, gjë që rrjedhimisht po na bën të ndjehemi gjithnjë e më shumë të vetëm.

   Është interesante, fajtori kryesor nuk është vetëm obsesioni ynë për ndonjë stimulim të veçantë në botë. Është frika nga asgjëja, varësia jonë me gjendjen e të mos qenit të merzitur.  Ne kemi një mospëlqim(neveri) instinktiv ndaj thjesht të qenurit.

   Pa e kuptuar vlerën e vetmisë, ne po anashkalojmë faktin se, pasi të haset frika nga mërzia, ajo në fakt mund të jep stimulimin e vet. Mënyra e vetme për të përballuar është të bëjmë kohë, qoftë çdo ditë ose çdo javë, vetëm të ulemi, me mendimet tona, me ndjenjat tona, për një moment qetësie.

    Fjala e urtë më e vjetër filozofike në botë ka një këshillë për ne: njihni veten. Madje ka një arsye të mirë pse thotë kështu.

    Pa e njohur veten, është pothuajse e pamundur të gjesh një mënyrë të shëndetshme për të bashkëvepruar me botën përreth teje. Pa kaluar kohë duke u munduar ta kuptojmë atë, ne nuk kemi një themel për të ndërtuar pjesën tjetër të jetës sonë.

    Të jesh vetëm dhe të lidhesh së brendshmi është një aftësi që askush nuk na mëson kurrë.  Kjo është ironike sepse është shumë më e rëndësishme se shumica e tjerave që na mësojnë.

   Vetmia mund të mos jetë zgjidhja për gjithçka, por sigurisht që është një fillim i saj.